DE VEELZIJDIGHEID VAN BACTERIËN
Waar denk jij aan bij bacteriën? Sommigen vinden ze maar niets, maar wij vinden ze absoluut prachtig, omdat ze op verbazingwekkende manier voor elk aspect in ons dagelijkse leven zorgen. Nog niet helemaal overtuigd? Tijd om samen eens in te zoomen om te kijken naar wat er beweegt in de wereld onder de microscoop!
De wereld van microben is microscopisch klein en tegelijkertijd enorm groot. Ze bestaat uit bacteriën, archaea of oerbacteriën, schimmels en protisten. We zien ze niet met ons blote oog, maar ze leven gewoonweg o-ver-al. In de lucht die we inademen, op de grond die we bewandelen, in het voedsel dat we eten en natuurlijk ook in en op ons lichaam. De mensheid zou simpelweg niet kunnen bestaan zonder bacteriën, hoewel bacteriën wel zonder ons kunnen overleven.
DE BACTERIËN IN EN OP ONS LICHAAM
Naast op onze huid, het microbioom, beschermen bacteriën ons tegen gevaarlijke bacteriën, door te verhinderen dat ziekteverwekkende bacteriën de kans niet krijgen om zich aan te hechten. Sommige bacteriën schieten zelfs actief te hulp en vallen de ziekteverwekkers aan. Ook schimmels zijn lieve helpertjes die deel uitmaken van ons microbioom, en houden schadelijke schimmels tegen om te vermijden dat ze ontstekingsziekten veroorzaken. Daarnaast is je spijsverteringssysteem de thuisbasis van miljoenen bacteriën. Ze helpen je om voedsel af te breken tot energie zodat je de dag doorkomt.
Wist je dat wijn, bier, kaas, yoghurt en salami allemaal bestaan door bacteriën? Ze fermenteren het voedsel door koolhydraten, zoals suikers, om te zetten in zuren. Hierdoor krijg je de karakteristieke smaak en tegelijkertijd ook een lange houdbaarheid. Hun culinaire capaciteiten zijn vooral superhandig én lekker!
HET DIERLIJKE
MICROBIOOM
Onze huid lijkt in het eerste opzicht wel heel verschillend van dierlijke huid, maar niets is minder waar! Blijkbaar hebben onze huisdieren net als ons ook huiddiertjes, net als ons. Zowel bij mensen als bij dieren zijn bacteriën sterk betrokken bij de gezondheid en ziekten. We weten al een heleboel, maar de data die beschikbaar is over het dierlijk microbioom is minder volledig dan wat we nu al weten over ons microbioom. Net als bij de menselijke huid zijn we daarom aan de slag gegaan met monsters te nemen voor ze te onderzoeken en analyseren. We zijn er rotsvast van overtuigd dat we ook voor dieren een heleboel effectieve oplossingen kunnen bieden door de natuur een stevig duwtje in de rug te geven met goede bacteriën.
Op dit moment onderzoekt Cyrelle Houtsaeger het oormicrobioom van onze trouwe viervoeter, de hond. Hier kan je er meer over lezen:
FOTOSYNTHETISCHE BACTERIËN
Hoewel we bij het horen van fotosynthese meestal denken aan planten en algen, zijn bacteriën ook in staat om zuurstof te produceren! Deze bacteriën maken deel uit van wat we de fotosynthetische bacteriën noemen. Voor dit proces gebruiken ze onder andere die lichtenergie (van de zon) en kooldioxide.
Er zijn verschillende soorten fotosynthetische bacteriëndie meestal worden opgedeeld in vijf hoofdgroepen. We lijsten ze even op voor jou:
- Proteobacteriën, ook wel paarse bacteriën genoemd.
- Heliobacteriën
- Chloroflexi, ook wel groene niet-zwavelbacteriën genoemd.
- Chlorobi, beter gekend als de groene zwavelbacteriën. Ze houden zwavel en niet te veel licht.
- Cyanobacteriën (blauwalgen die in de oceaan leven).
Maar liefst één derde van de fotosynthese op aarde wordt uitgevoerd door micro-organismen in de oceanen. Naast hun natuurlijke bijdrage worden fotosynthetische bacteriën gebruikt in verschillende toepassingen, onder andere bij waterzuivering, biologische meststoffen, en diervoeding.
IN HET COMPOSTERINGSPROCES
Bacteriën en schimmels die in de aarde of op dood plantaardig materiaal groeien, spelen een belangrijke rol in het composteringsproces. Zij breken het organisch materiaal af door bijvoorbeeld eenvoudige koolhydraten zoals zetmeel, suikers en eiwitten te verteren. Bij dit afbraakproces gebruiken ze zuurstof en ontstaan er restgassen, koolstofdioxide, water en warmte, waardoor we compost als resultaat krijgen.
LUCHTBACTERIËN
IN ACTIE
Voordat een wolk regen of sneeuw kan produceren, moeten er regendruppels of ijsdeeltjes vormen in een wolk. Naast waterdamp en deeltjes, bevatten die wolken ook – je verwacht het niet - bacteriën. Die bacteriën in de wolken hebben de kracht om waterdeeltjes te bevriezen tot ijs, ondanks dat de temperatuur toch wat hoger ligt. Wanneer ze neervallen kunnen ze onderweg smelten en krijg je regendruppels of vormen er sneuwvlokken.
Met trots vermeld in
